25 Nisan 2015 Cumartesi

Semantic Web (Anlamsal Ağ) Nedir?

Yan etkileri içerisinde mide bulantısı, kansızlık ve kaşıntı olan enjektabl antibakteriyel üreten ilaç firmalarını bulmak isteseniz nasıl bir yol izlerdiniz? Cevap büyük ihtimalle sorudaki anahtar kelimeleri arama motorlarında taramak ve karşımıza çıkacak bir çok site içerisinde aradığımız bilgileri araştırmak olacaktır.

Bilgisayarın hemen hemen her alanda kullanılmaya başlanılması ile birlikte internet de oldukça gelişti. Fakat şuan internet üzerinde bulunan bilgilerin çoğu insanların anlayabileceği bir şekilde depolanmıştır ve bilgisayarlar bu bilgileri yorumlayamamaktadır. Eğer bilgiler bilgisayarların yorumlayabileceği bir şekilde depolanmış olsaydı bu verilere ulaşmak oldukça kolay olabilirdi. Yukarıda sorduğumuz sorunun cevabına bu yolla ulaşmak sadece bir kaç saniyemizi alırdı. Semantic Web'i (anlamsal ağ) kısa bir şekilde tanımlayacak olursak herhangi bir ağ üzerinde bulunan bilgilerin sadece insanlar tarafından değil, bilgisayarlar tarafından da anlaşılıp işlenmesini sağlayan yaklaşımdır diyebiliriz.

Tam bir tanım yapacak olursak Semantic Web, web içeriklerinin sadece doğal dillerde değil, aynı zamanda ilgili yazılımlar tarafından anlaşılabilir, yorumlanabilir ve kullanılabilir bir biçimde ifade edilebileceği, böylece bu yazılımların veriyi kolayca bulmasını, paylaşmasını ve bilgiyi birleştirmesini sağlamayı amaçlayan, gelişen bir internet eklentisidir. Semantic Web aynı zamanda Web 3.0 adıyla da anılmaktadır fakat şuan için Web 2.0 ile Web 3.0 arasındaki  farklardan bahsetmeyeceğim. 

Şuan kullandığımız Web ile veriyi tam anlamıyla kullandığımızı söyleyemeyiz. Bu veriler birbirleri ile ilişkilendirildiği zaman anlam kazanacaktır. Web üzerinde bulunan verileri tam anlamıyla kullanmak için, bütün verileri farklı veriler olarak kabul etmek ve bu veriler arasında ilişki kurarak depolamak gerekmektedir. Örneğin bir kitabın ismini veritabanında tutarken onunla ilişkili bir şekilde yazarının adını, başlığını, yayımcısını, dilini ve tarihini ayrı ayrı depolayabiliriz. Bu şekilde bir kitabın tüm bilgilerine ulaşabilirken aynı zamanda istersek o yazarın yazdığı diğer kitaplara yada aynı tarihte yazılmış diğer kitaplara ulaşabiliriz. Hatta bütün veriler arasında ilişki olduğu için yazarın doğum yerine ulaşabilir ve buradan ülkesinin iklimi, nüfusu gibi birbiri ile ilişkili olan bir çok bilgiye ulaşabiliriz.

Bu şekilde veriler arasında ilişkilerin kurulması ile birlikte bilgilere ulaşım çok daha kolay olacaktır ve bu bilgileri artık bilgisayarlarda anlayarak yorumlayabilecektir. Bunun tam anlamıyla gelişmesi ile birlikte bilgisayarlar bizim yapacağımız bir çok işi bizim yapabileceğimiz hale geleceklerdir. Böyle bir ortamın oluşturulabilmesi için yine iş bizlere düşüyor.

Sözün Özü:
Tim Berners bu konuyu çok güzel bir şekilde özetlemiş. O video'ya buradan ulaşabilirsiniz.

Meraklısına:
Verileri bilgisayarların anlayabileceği bir şekilde depolamak için RDF (Resource Description Framework) kullanılıyor. RDF'i anlamak Semantic Web konusunun mantığını anlamak için oldukça yardımcı olacaktır.